Η ηγεσία του ΥπΑΑΤ,λένε οι ίδιες πληροφορίες,δρομολογεί κίνητρα για καλλιέργεια ηλίανθου, ώστε να αυξηθεί η ετήσια εγχώρια παραγωγή, ενώ οι αγορές που έχουν απευθυνθεί οι εισαγωγείς είναι της Ρουμανίας, Βουλγαρίας, Ουγγαρίας, Γερμανίας και Γαλλίας, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει εισαγωγές από Καναδά (μέσω Ιταλίας) με το μειονέκτημα, βέβαια του υψηλού κόστους μεταφοράς.
Η ποσότητα αυτή που πήγαινε για ζωοτροφές, εκτιμάται ότι μπορεί να αναπληρωθεί από εισαγωγές που θα γίνουν από τη Ρουμανία, Βουλγαρία, άλλες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και τη Νότιο Αμερική.
Τέλος, όσον αφορά τις εισαγωγές από τη Νότιο Αμερική, τον Καναδά και γενικά εκτός ΕΕ χώρες, αυτό που ανησυχεί όχι μόνο την κυβέρνηση, αλλά και τις Βρυξέλλες, είναι ότι δεν τηρούνται τα ίδια ποιοτικά standards με αυτά που ορίζει η Ευρώπη και ο κίνδυνος να μπουν τα μεταλλαγμένα από την πίσω πόρτα στην γηραιά Ήπειρο είναι υπαρκτός.
Βεβαίως, στην εργαλειοθήκη που ενέκρινε προ ημερών η Ε.Ε. δίνεται η δυνατότητα στα κράτη μέλη ακόμα και να μηδενίσουν τον ΦΠΑ σε πρώτες ύλες και καύσιμα, κάτι που αν χρειαστεί να αξιοποιηθεί σε δεύτερο χρόνο από την κυβέρνηση.
Σήμερα, εξάλλου, αναμένεται να εκδοθεί η κυβερνητική υπουργική απόφαση (Κ.Υ.Α.) με την οποία θα καλούνται όλες οι έμποροι του κλάδου, μέσα σε 48 ώρες, να δηλώσουν τα αποθέματα τους σε πρώτες ύλες, σιτάρι κ.α. δημητριακά, άλευρα, έλαια, ζωοτροφές και λιπάσματα, και το σημείο στο οποίο είναι αποθηκευμένα. Η δήλωση αυτή θα επικαιροποιείται ανά τακτά διαστήματα.
Αντιμέτωποι με ένα νέο μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, βρίσκονται οι καταναλωτές, με την ακρίβεια να έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Παράλληλα, στα ύψη παραμένουν οι τιμές σε καύσιμα, καθώς και σε λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Την ίδια στιγμή, πονοκέφαλο για καταναλωτές και επιχειρήσεις αποτελεί και το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελλείψεις σε ορισμένους κωδικούς προϊόντων που αφορούν το ηλιέλαιο, το αλεύρι και τη ζάχαρη.
Η ενεργειακή κρίση προκαλεί αλλεπάλληλες αυξήσεις στις τιμές προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, με την κατάσταση να επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Ουσιαστικά πρόκειται για μια παρατεταμένη ακρίβεια που ξεκίνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ειδικότερα, στη λίστα των προϊόντων που αναμένεται να ανατιμηθούν μέχρι τα μέσα Μαΐου περιλαμβάνονται τα εξής:
Οι αυξήσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων επιβεβαιώνονται και από το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων από την Τράπεζα Πειραιώς. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η αναταραχή που προκλήθηκε εξαιτίας του πολέμου, σύμφωνα με την αγορά, θα χρειαστεί καιρό για να ομαλοποιηθεί. Ωστόσο, στο μεσοδιάστημα, οι προκλήσεις είναι πολλές, με τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, το αυξημένο κόστος λιπασμάτων και την ενέργεια να αποτρέπουν την πιθανή συνέχιση των καλλιεργειών.
Σημαντική άνοδο σημείωσαν όλες οι τιμές των αγροτικών προϊόντων, με το σιτάρι, το καλαμπόκι και τη σόγια να καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά. Οσον αφορά τα σιτηρά, η αγορά αναμένει ενίσχυση των ανοδικών πιέσεων, καθώς ανησυχεί για τις διαστάσεις που έχει πάρει η κατάσταση στην Ουκρανία και την ανοιξιάτικη φύτευση καλλιεργειών στην περιοχή.
Το υψηλό κόστος ζωοτροφών είναι πιθανό να περιορίσει την προσφορά βόειου κρέατος, με αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του.
Την ίδια στιγμή, οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τις προηγούμενες ημέρες σε αρκετές περιοχές της χώρας, αλλά και η σημαντική αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, έχoυν πυροδοτήσει σημαντικές ανατιμήσεις σε φρούτα και λαχανικά. Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) για τις χονδρικές τιμές οπωροκηπευτικών και φρούτων, τα αγγουράκια πωλούνται προς 1,70 ευρώ το κιλό από 0,70 ευρώ πέρυσι, τα κολοκύθια 1,20 ευρώ από 0,70 ευρώ, τα μαρούλια 0,70 ευρώ από 0,30 ευρώ, οι ελληνικές πατάτες 0,65 ευρώ από 0,46 ευρώ, οι πιπεριές 2,50 ευρώ από 1,70 ευρώ, οι ντομάτες προς 1,15 ευρώ από 0,70 ευρώ και τα αχλάδια 1,30 ευρώ από 1,15 ευρώ πέρυσι.
Παραγωγοί επισημαίνουν ότι η ραγδαία αύξηση των τιμών των καυσίμων, του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου αλλά και των λιπασμάτων έχει συμπαρασύρει το λειτουργικό τους κόστος, με αποτέλεσμα να σημειώνονται ανατιμήσεις σε αρκετά προϊόντα. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο οι τιμές των λιπασμάτων είναι αυξημένες έως και κατά 245% από εκείνες του τελευταίου τριμήνου του 2021.
Oπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, οι ανατιμήσεις είναι πλέον καθημερινές, με τους καταναλωτές να αγοράζουν τα απολύτως απαραίτητα. Μάλιστα, ορισμένες επιχειρήσεις του χονδρικού εμπορίου δεν έχουν συγκεκριμένους τιμοκαταλόγους, καθώς οι τιμές μπορεί να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι Eλληνας εισαγωγέας έκλεισε πριν από λίγες ημέρες συμφωνία για την παραλαβή προϊόντων σε συγκεκριμένη τιμή, η οποία αυξήθηκε κατά 15% μέχρι να φτάσουν στην Ελλάδα.